Αλλεργική ρινίτιδα και παιδιά
Τι είναι η αλλεργία
Αλλεργία ονομάζουμε την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε μια αβλαβή ουσία. Κάποιοι άνθρωποι, για άγνωστους λόγους, εμφανίζουν αντίδραση όταν έρθουν σε επαφή με κάποιες ουσίες, τις οποίες ονομάζουμε αλλεργιογόνα. Η αντίδραση αυτή μπορεί να είναι από μια απλή φαγούρα μέχρι πλήρες αναφυλακτικό σοκ.
Τα εισπνεόμενα αλλεργιογόνα ανήκουν σε 4 κατηγορίες γύρεις, σκόνη, μύκητες και επιθήλια ζώων
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι η αλλεργία της μύτης που προκαλείται από ουσίες που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα (αεροαλλεργιογόνα) και αν το ευαίσθητο άτομο τις εισπνεύσει προκαλείται μπούκωμα, φτέρνισμα, καταρροή, φαγούρα στη μύτη, ακόμα και δάκρυα στα μάτια.
Τέτοια εισπνεόμενα αλλεργιογόνα υπάρχουν μέσα και έξω από το σπίτι: εξωοικιακά αλλεργιογόνα είναι οι γύρεις φυτών και δένδρων αλλά και μύκητες ενώ ενδοοικιακά είναι η οικιακή σκόνη και τα επιθήλια/τρίχες των ζώων και των πτηνών. Και δυστυχώς, κάποια από αυτά τα αλλεργιογόνα (π.χ. γύρη ελιάς) μπορούν και ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις και μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα σε κάποιον που βρίσκεται δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από την πηγή.
Στην Ελλάδα 10-15% του πληθυσμού πάσχει από αλλεργική ρινίτιδα, το οποίο θα μπορούσε να μεταφρασθεί σε περίπου 1.000.000 ασθενείς. Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι εποχιακή, δηλαδή να εμφανίζεται την Άνοιξη ή κάποια άλλη εποχή του χρόνου ή ολοετής, δηλαδή όλο το χρόνο. Η σοβαρότητά της μπορεί να κυμαίνεται από ήπια μέχρι βαριά, που επηρεάζει σημαντικά την εργασία, τον ύπνο και τις δραστηριότητες.
Επειδή πρόκειται για πάθηση που δεν απειλεί τη ζωή του ασθενούς και τα συμπτώματά της όταν είναι ήπια δεν προκαλούν κοινωνικο-εργασιακά προβλήματα, συχνά παραμελείται από τους ασθενείς αλλά και τους ιατρούς.Όμως, είναι πλέον αποδεδειγμένο πως αν η αλλεργική ρινίτιδα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα πάντοτε θα εξελιχθεί με ολοένα και βαρύτερα συμπτώματα, ενώ σε 30% των ατόμων θα προκαλέσει αλλεργικό άσθμα και σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ποια είναι τα πιο συχνά αλλεργιογόνα
- Γύρις δένδρων.
- Γρασίδι.
- Τριχίδια ζώων.
- Ακάρεα.
Πώς παρουσιάζεται η αλλεργική ρινίτιδα;
Τα αγόρια έχουν διπλάσια πιθανότητα να παρουσιάσουν αλλεργική ρινίτιδα. Η μέση ηλικία των ασθενών είναι 10 χρονών. Τα συμπτώματα μοιάζουν πολύ με αυτά του κοινού κρυολογήματος. Έτσι την πρώτη φορά που το παιδί θα προσβληθεί από την αλλεργική ρινίτιδα, εσείς και το πιο πιθανό και ο γιατρός σας θα νομίσετε ότι το παιδί κρυολόγησε. Όταν όμως τα συμπτώματα θα επιμείνουν, τότε ο γιατρός σας θα υποψιαστεί την αλλεργική ρινίτιδα και αφού θέσει την διάγνωση θα χορηγήσει την κατάλληλη αγωγή.
Τα πιο συχνά συμπτώματα
- Έντονη ρινική καταρροή και συμφόρηση με αποτέλεσμα το βούλωμα της μύτης. Η κλειστή μύτη δεν αφήνει το παιδί να κοιμηθεί καλά, με αποτέλεσμα την επομένη να έχει αδυναμία συγκέντρωσης και ανορεξία. Επίσης, η κλειστή μύτη μπορεί να οδηγήσει και στην απόφραξη της ευσταχιανής σάλπιγγας (σωλήνας που ενώνει το αυτί με την μύτη) με αποτέλεσμα την πρόκληση μολύνσεων του αυτιού και πιθανόν προβλήματα ακοής. Επίσης, επειδή το παιδί υποχρεώνεται να αναπνέει από το στόμα μακροπρόθεσμα μπορεί να δημιουργηθούν ορθοδοντικές ανωμαλίες.
- Συχνά φταρνίσματα.
- Φαγούρα στον «ουρανίσκο» του στόματος.
- Πολύ συχνά το παιδί ακουμπά την παλάμη του χεριού του στην άκρη της μύτης και την πιέζει επειδή τον φαγουρίζει. Είναι ο λεγόμενος «αλλεργικός χαιρετισμός».
- Πολύ συχνά συνοδεύεται και με καταρροή από τα μάτια.
- Κεφαλόπονος.
Πώς γίνεται η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας
Δεν υπάρχει κάποια εξέταση που θα θέσει με σιγουριά την διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας. Ο γιατρός θα θέσει την διάγνωση από το ιστορικό και την εξέταση του παιδιού. Πιθανό να ζητήσει κάποιες εξετάσεις, όπως η μελέτη του εκκρίματος της μύτης. Σε περίπτωση αλλεργικής ρινίτιδας υπάρχουν στο έκριμμα αυτό πολλά ηωσινόφιλα, κύτταρα που βρίσκονται σε περίπτωση αλλεργίας. Όταν τεθεί η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει να γίνουν δερματικά τεστ για να ανακαλύψετε πιθανόν τα αλλεργιογόνα που ενοχλούν το παιδί σας.
Ποια η θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας;
Ο καλύτερος τρόπος θεραπείας είναι η αποφυγή του παράγοντα που προκαλεί την αλλεργία. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων όμως, δεν ξέρουμε ποιος είναι ο παράγοντας αυτός ή είναι ανέφικτη η αποφυγή του. Άρα το παιδί χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή.
Τοπική αγωγή
Τοποθετείται στην μύτη του αρρώστου κάποιο φάρμακο. Υπάρχουν ουσιαστικά δυο κατηγορίες φαρμάκων για τοπική χρήση, τα αντιϊσταμινικά και τα κορτιζονούχα. Κυκλοφορούν στο εμπόριο πολλά τέτοια σκευάσματα και η επιλογή ανήκει στο γιατρό του παιδιού.
Από το στόμα
Από το στόμα δίνονται αντιϊσταμινικά. Υπάρχουν πολλές κατηγορίες αντιϊσταμινικών και τα νεώτερα αντιισταμινικά προκαλούν λιγότερη υπνηλία σε σχέση με τα παλαιότερα. Συνήθως η υπνηλία υποχωρεί μετά από την 5-6η μέρα χορήγησης του φαρμάκου. Επίσης ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει αποσυμφορητικά της μύτης είτε από το στόμα είτε τοπικά.
Για την αντιμετώπιση της εποχιακής αλλεργικής ρινίτιδας (οφείλεται κυρίως σε γύρη και εμφανίζεται κυρίως κατά την περίοδο της ανθοφορίας) μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα φάρμακο που λέγεται χρωμογλυκονικό. Το φάρμακο τούτο χρησιμοποιείται τοπικά.
Απευαισθητοποίηση
Σε πολύ δύσκολα περιστατικά μπορεί ο γιατρός σας να σας εισηγηθεί αυτή τη θεραπεία. Στη θεραπεία αυτή, εισάγεται σταδιακά σε πολύ μικρές ποσότητες το αλλεργιογόνο, που ενοχοποιήθηκε για την πρόκληση της αρρώστιας στο παιδί σας, σε πολύ μικρές ποσότητες που σιγά-σιγά αυξάνονται μέχρι που ο οργανισμός του παιδιού να το συνηθίσει. Η μέθοδος αυτή μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές γι’ αυτό και δε συνιστάται σε μικρά παιδιά ή σε ήπιες μορφές αλλεργικής ρινίτιδας.
Μπορεί το παιδί να σταματήσει να έχει αλλεργική ρινίτιδα;
Αν το παιδί συνεχίσει να έχει την αρρώστια μέχρι την ενηλικίωση του, το πιο πιθανό είναι να την έχει για ολόκληρη τη ζωή του. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει πόσες πιθανότητες έχει να ξεφύγει από την αρρώστια.
